پویانمایی یا انیمیشن: نمایش سریع و متوالی تصاویری از اثر هنری دوبعدی، یا موقعیت‌های مدل‌های واقعی، برای ایجاد توهم حرکت است. حرکت روان تصاویر متحرک در انیمشین‌ها، ناشی از یک خطای باصره است که به دلیل پدیدهٔ ماندگاری تصاویرپدید می‌آید. رایج‌ترین روش برای نمایش انیمشن،سنما یا ویدئو است.

قدیمی ترین نمونه های تلاش برای بدست آرودن توهم حرکت در طراحی ایستا را می توان در نقاشی های عصر حجر غار ها پیدا کرد، در جائیکه حیوانات با چندین شکل پای رویهم افتاده مجسم شده اند، که آشکارا کوششی برای رساندن احساس حرکت است.

فناکیستوسکوب ، زئوترپ و پراکسینوسکپ، همچنین کتاب چرخنده، قدیمی ترین اسباب های انیمیشن محبوب اختراع شده در طول سده 1800 هستند.

شخص خاصی به عنوان مخترع هنر فیلم انیمیشن وجود ندارد، چرا که افراد بسیاری پروژه های متعددی که می توان به عنوان گونه های مختلف انیمیشن مطرح کرد را تماما در زمان های یکسانی انجام می دادند.

فیلمساز فرانسوی جورج ملیس که سازنده جلوه های ویژه فیلمهایی مانند سفری به ماه  بود، تکنیکهای بسیاری در کارش استفاده می کرد- که یکی از آنها نگه داشتن جرخش فیلم دوربین، و تغییر کوچکی در صحنه و سپس دوباره به جرخش در آوردن فیلم دوربین بود. این بسیار شبیه به ایده ای است که بعدها انیمیشن استاپ-موشن شد. ملیس به طور اتفاقی به این تکنیک دست یافت. هنگامی که او اتوبوسی را در حال رد شدن از جلوی دوربین می گرفت، دوربین خراب شد. موقعیکه دوربین تعمیر شد، درست زمانیکه ملیس شروع به فیلم گرفتن کرد، تصادفاً یک اسب از جلوی دوربین رد شد. نتیجه آن بود که در فیلم به نظر می رسید که اتوبوس به یک اسب تبدیل می شود.

ج.استوارت بلکتون  شاید اولین فیلمساز آمریکایی باشد که تکنیک های استاپ-موشن و انیمشن طراحی دستی را استفاده کرد. ادیسون او را با فیلمسازی آشنا کرد. او با اولین کارش مورخ 1900 که کپی رایت داشت، پیشگام این ایده ها در دوران قرن بیستم شد. بسیاری از فیلمهایش، از میان آنها ^{طراحی سحرآمیز} (1900) و فکاهی صورت های متغییر مسخره (1906) نسخه های فیلم روزمره از بلکتون "هنرمند درخشان" بود، و نسخه های اصلاح شده مورد استفاده ملیس قدیمی ترین تکنیک های استاپ-موشن برای ساختن سری هایی از طراحی های روی تخته سیاه بود که به نظر می رسند که حرکت می کنند و خود را تغییر شکل می دهند. فکاهی صورتهای متغیر مسخره به عنوان اولین فیلم انیمیت شده واقعی ثبت، و بلکتون به عنوان اولین انیماتور واقعی شناخته شده است.

هنرمند فرانسوی دیگری به نام ایمل کال ، شروع به طراحی سلسله کارتون هایی کرد. او در سال 1908 فیلمی با نام Fantasmagorie به معنای تخیلات متغیر را ساخت. این فیلم شامل تعداد زیادی طراحی ساده سرگردان است که به هم تبدیل می شوند، مانند بطری شراب که به یک گل تبدیل می شد. همچنین قسمتهایی از تصاویر زنده وجود داشت، جایی که دست انیماتور وارد صحنه می شد. این فیلم با طراحی هر فریم روی کاغذ ایجاد شده بود و هر فریم با نگاتیو فیلم گرفته می شد، که به تصویر، ظاهر تخته سیاه را می داد. بدین ترتیب Fantasmagorie اولین فیلم انیمیشن سنتی (طراحی دستی) محسوب می شود.

در ادامه موفقیت های بلکتون و کال، هنرمندان متعدد دیگری شروع به تجربیاتی در انیمیشن کردند. از جمله وینزور مکی  که یک کارتونیست موفق روزنامه بود. او انیمیشن های پرجزئیاتی ساخت که نیازمند تیم هنرمندان و توجهی طاقت فرسا به جزئیات بود. هر فریم یک طراحی روی کاغذ بود که همواره می بایست که پس زمینه و شخصیت ها هردو دوباره طراحی و انیمیت شوند. برجسته ترین فیلم های مکی عبارتند ازنموی کوچولو (1911) مجریت دایناسور(1914) و غرق شدن لوستینیا(1918).

تولید فیلم های انیمیشن کوتاه، که عموما "کارتون" نامیده می شوند، در طول دهه 1910 به یک صنعت بدل شد، و کارتون های کوتاه برای نمایش در فیلم های سینما تولید شدند. موفق ترین تولید کننده قدیمی انیمیشن جان رندولف ری  بود، کسی که همراه با ارل هرد  انیماتور، سل انیمیشن (انیمیشن روی طلق) را پایه گذاری کرد که در باقی دهه بر صنعت انیمیشن حکمفرما بود.